Sáng ngày 12/01/2022, tại Nhà khách Chính Phủ – số 2 Lê Thạch đã diễn ra buổi tọa đàm “Bắc Bộ Phủ – đánh giá hồ sơ thiết kế & khảo sát” thuộc dự án “Cải tạo, sửa chữa, phục hưng, bảo tồn công trình kiến trúc tòa nhà Bắc bộ phủ- 12 Ngô Quyền, Hà Nội” do Viện Quy hoạch và Kiến trúc đô thị – trường Đại học Xây dựng Hà Nội tổ chức.
Tọa đàm có sự tham gia của ông Nguyễn Thanh Sơn – Giám đốc Nhà khách Chính phủ, GS.TS.KTS Doãn Minh Khôi – Viện trưởng Viện Quy hoạch và Kiến trúc đô thị – Chủ tịch Hội đồng chuyên gia, đại diện đơn vị tư vấn Quản lý dự án, đại diện đơn vị Tư vấn thiết kế và Tư vấn khảo sát, các chuyên gia về lĩnh vực bảo tồn di sản như KTS. Emmanuel Cerise, GS.TS.KTS Nguyễn Quốc Thông, TS.KTS Trần Thanh Bình, TS.KTS Nguyễn Việt Huy, TS.KTS Trương Ngọc Lân.
Tại Hội thảo, các diễn giả, chuyên gia và khách mời đã cùng thảo luận và đánh giá hồ sơ thiết kế & khảo sát của 2 đơn vị Tư vấn về công trình Bắc Bộ Phủ, đồng thời các chuyên gia và khách mời cũng chia sẻ những kinh nghiệm quý báu về vấn đề bảo tồn di sản tại Việt Nam và trên thế giới.
KTS. Emmanuel: KTS.Emmanucel cho rằng hệ thống bản vẽ hiện tại chưa đầy đủ, mới chỉ thể hiện công năng của các không gian và các hạng mục phá dỡ (hoặc xây thêm). Việc đánh giá chất lượng và khả năng thành công của một dự án bảo tồn công trình kiến trúc tùy thuộc nhiều vào các hạng mục hoàn thiện như các phần liên quan đến trần nhà, lò sưởi, khuôn cửa,… chứ không chỉ dựa trên phần xây thô.
KTS. Emmanuel cũng cho rằng, trong hồ sơ khảo sát vẫn sử dụng nhiều ảnh chụp và chưa sử dụng bản vẽ gốc. Cần đặt ảnh chụp hiện trạng, bản vẽ ghi và hồ sơ gốc cạnh nhau để xem những thành phần nào là yếu tố nguyên gốc, những thành phần nào đã có sự thay đổi, sâu hơn nữa là tìm hiểu được những nguyên nhân gây hư hại cho công trình.
GS.TS.KTS. Nguyễn Quốc Thông – Chủ tịch Hội đồng Kiến trúc – Hội Kiến trúc sư Việt Nam: Theo GS.TS Nguyễn Quốc Thông, khảo sát là giai đoạn đầu tiên và cũng là giai đoạn quan trọng nhất trong một dự án duy tu bảo tồn một công trình. Vì vậy giai đoạn khảo sát phải làm thật kĩ để những giai đoạn về sau có thể dựa trên những thông tin đã khảo sát và đưa ra được những quyết định phù hợp.
TS.KTS. Trần Thanh Bình – chuyên gia Cao cấp – Hội Kiến trúc sư Việt Nam: Cùng ý kiến với GS.TS.KTS Nguyễn Quốc Thông, TS.KTS Trần Thanh Bình cũng cho rằng cần phân chia dự án theo các giai đoạn khác nhau với những mục tiêu khác nhau. Đồng thời, ông cũng cho rằng hồ sơ thiết kế vẫn chỉ đang dừng lại ở mức độ minh họa những ý kiến của chủ đầu tư, cách tiếp cận dự án vẫn đang giống như cách tiếp cận công trình bình thường mặc dù đây là công trình có tính chất rất đặc thù.
PGS.TS.KTS Khuất Tân Hưng (Trưởng bộ môn Lịch sử kiến trúc, bảo tồn Di sản – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội): Theo PGS.TS. Khuất Tân Hưng, việc duy tu bảo tồn công trình này nên đi theo hướng bảo tồn thích ứng. Phải có một kế hoạch với các mục tiêu rõ ràng để tránh phát sinh xung đột giữa các giai đoạn. PGS.TS. Khuất Tân Hưng cũng đưa ra ví dụ về Bảo tàng Dexay tại Paris, đây là một công trình được giữ nguyên vẹn lớp vỏ bên ngoài nhưng không gian bên trong được thay đổi theo hướng cải tạo thích ứng, đồng thời không gian mái cũng được đưa vào khai thác sử dụng.
GS.TS.KTS. Doãn Minh Khôi – Viện trưởng Viện Quy hoạch và Kiến trúc Đô thị – Chủ tịch Hội đồng chuyên gia: GS.TS Doãn Minh Khôi cũng đồng tình với ý kiến của KTS. Emmanuel rằng phải đánh giá và phân tích xem không gian nào là không gian nguyên gốc, không gian nào là không gian đã cải tạo. Đồng thời ông cũng thay mặt Hội đồng chuyên gia yêu cầu 2 đơn vị Tư vấn khảo sát và Tư vấn thiết kế phải liên hệ và kết nối chặt chẽ với nhau để đánh giá được chính xác hiện trạng và giá trị gốc của công trình tòa nhà Bắc Bộ Phủ. Theo GS.TS. Doãn Minh Khôi, với những công trình thông thường, việc khảo sát chỉ đơn giản là đo vẽ, tuy nhiên với công trình có giá trị lớn như tòa nhà Bắc Bộ Phủ, việc đo vẽ hiện trạng cần phải kết hợp phân tích, tìm hiểu các bản vẽ gốc, đồng thời chú thích kết hợp vẽ ghi.
Ông Nguyễn Thanh Sơn – Giám đốc Nhà khách Chính Phủ: Ông Nguyễn Thanh Sơn mong rằng Hội đồng chuyên gia sẽ đánh giá Hồ sơ khảo sát và thiết kế thật chi tiết. Đồng thời ông mong muốn Hội đồng chuyên gia sau khi phân tích, đánh giá sẽ cho Các đơn vị tư vấn và Nhà khách Chính Phủ một kế hoạch duy tu sửa chữa do công trình không thể đóng cửa trong thời gian dài.
Ông Nguyễn Phú Khang – Đại diện công ty Cổ phần Tư vấn công nghệ, thiết bị và Kiểm định xây dựng – CONINCO (Tư vấn Quản lý dự án): Ông Khang yêu cầu Đơn vị Tư vấn khảo sát phải nghiên cứu kĩ phần nền và tường, phải có thống kế chi tiết về mức độ hư hỏng để Tư vấn Thiết kế có thể đưa ra được phương án cải tạo, duy tu hợp lí nhất. Đồng thời, ông cũng yêu cầu Đơn vị Tư vấn khảo sát phải kiểm tra cả những chi tiết kĩ thuật như điện nhẹ, ống nước, điều hòa,…
Bế mạc Tọa đàm, GS.TS.KTS Doãn Minh Khôi – Viện trưởng Viện Quy hoạch và Kiến trúc Đô thị – Chủ tịch Hội đồng chuyên gia chia sẻ: Công trình tòa nhà Bắc Bộ Phủ là một công trình có giá trị vô cùng đặc biệt và nhận được tự quan tâm to lớn của cộng đồng, mong rằng dự án Bảo tồn công trình tòa nhà Bắc Bộ Phủ sẽ mang đến nhiều kiến thức bổ ích cũng như động lực cho các Kiến trúc sư trên cả nước về vấn đề Bảo tồn di sản tại Việt Nam.
Tin và ảnh: Vương Đạt
